Author Archive

Vasily Vasiliyevich Smyslov

By |

Vasily Smyslov  (1921 – 2010)

(Dünya Şampiyonu: 1957 – 58)

Vasily Vasiliyevich Smyslov 24 Mart 1921’de Moskova’da doğdu. Satranç oynamayı 6 yaşında, 1912 yılındaki bir turnuvada Alekhine’i yenen babasından öğrendi. 1938 yılına gelindiğinde Smyslov, Rusya Gençler Şampiyonası’nda birinci oldu. Aynı yıl Moskova Şehir Şampiyonası’nda Rus usta Belavenets’le birinciliği paylaştı.

     1940 yılında SSCB Şampiyonası’na katıldı ve 8 kazanç, 10 beraberlikle üçüncülüğü aldı. 1941 yılında Leningrad-Moskova arasında oynanan turnuvaya katıldı ve Botvinnik ve Keres’in ardından üçüncü oldu. 1942, 1944 ve 1945 yıllarında Moskova Şampiyonu olan Smyslov, 1945 yılında SSCB-ABD arasında oynanan radyo maçında  Reshevsky’i iki kez yendi. 1946 yılında Gröningen’de Botvinnik ve Euwe’nin arkasından 7 kazanç, 11 beraberlik ve 1 kayıpla yine üçüncülüğü elde etti. 1948 yılındaki Dünya Şampiyonluğu  turnuvasında Botvinnik’in arkasından ikinci oldu.

     1950 yılında müziğe duyduğu sevgiyle Bolşoy Operası seçmelerine katıldı. Ama başarılı olamadı ve satranca geri döndü. 1954 yılında Botvinnik’le yine Dünya Şampiyonluğu için çekişti ama 7 kazanç, 10 beraberlik ve 10 kayıpla Botvinnik ünvanını korudu.

     1956 yılında Hollanda’da yapılan adaylar turnuvasını kazandı ve 1957 yılında bir kez daha Botvinnik’in karşısına çıktı. Çok iyi arkadaş olan bu iki büyükusta belki de arkadaşlıklarını bu karşılaşmalar sayesinde koruyordu. 1957’deki unvan maçını bu kez Smyslov, 6 kazanç, 13 beraberlik ve 3 kayıpla kazandı. Bir yıl sonra yapılan unvan maçını 5 kazanç, 11 beraberlik ve 7 kayıpla yine Botvinnik aldı. Smyslov yalnızca 1 yıl 12 gün Dünya Şampiyonu kalabilmiştir.

     Daha sonraki yıllarda birçok turnuvada başarılı sonuçlar alan Smyslov’u hep, 1950’den 1983 yılına kadar Dünya Şampiyonluğu adayları arasında olduğunu görüyoruz.

Read more »

Mikhail Moiseyevich Botvinnik

By |

Mikhail Moiseyevich Botvinnik (1911 – 1995)

(Dünya Şampiyonu: 1948-1957, 1958-1960, 1961-1963)

Satranç dünyasının profesörü olarak bilinen Botvinnik, satranca getirdiği yenilikler ve yetiştirdiği oyuncularla bu ünvanı almıştır. Bunlar arasında Karpov, Kasparov, Kramnik, Ivanchuk ve Shirov gibi büyük usta ve hatta Dünya Şampiyonları bulunur.

     Botvinnik satrancı 12 yaşında öğrenir. Hızlı bir gelişme göstererek 16 yaşında Sovyet Şampiyonluğu’nun son ligine katılır ve burada beşincilik alır. Bu beşincilik, onu, özellikle de Alekhin’in Sovyet vatandaşlığından ayrılmasıyla Sovyetler’in gözünde geleceğin Dünya Şampiyonu olarak görülmesini sağlar. 1931 yılında henüz 20 yaşındayken 7. Sovyetler Şampiyonluğu’nu kazanır. Aynı başarıyı 1933 yılında da gösterir.

     Bu yıllarda satranç dünyasında birçok güçlü oyuncular görülür. Bunlar arasında Flohr, Lasker, Capablanca, Spielman, Lilienthal, Levenfish, Euwe Alekhine, Fine, Keres ve Botvinnik’in sonradan en yakın dostu olacak ve karşılıklı Dünya Şampiyonluğu için çekişecekleri Smyslov vardır. Çeşitli turnuva Sovyet Şampiyonluklarından sonra Botvinnik’te bu güçlü isimler arasında kendine yer edindi.

     Alekhine’in ölümünden sonra şampiyonsuz kalan satranç dünyasının yeni şampiyonu, AVRO ve Groningen şampiyonalarında iyi dereceler elde eden beş oyuncunun birbirleriyle karşılaşmalarıyla belirlenecekti. Botvinnik bu turnuvalarda sırasıyla üçüncü ve birinci olmuştu. Bu beşli turnuvadan 14 puan çıkaran Botvinnik böylece altıncı Dünya Şampiyonu oluyordu.

     Şampiyonluğunu iki defa, 1957’de Smyslov’a ve 1960’da Tal’a kaptırdıysa da yoğun çalışmayla ünvanını 1961 yılında geri aldı. 1963’e kadar süren bu kesikli saltanata Petrosian son verdi. Bu yıllardan sonra Botvinnik eğitime yönelerek genç oyuncular yetiştirmeye başladı. Son yıllardaysa bilgisayar satrancıyla ilgileniyordu. Botvinnik 1995 yılında öldü.

     Botvinnik, kendisinin de söylediği gibi Tarash, Rubinstein ve Capablanca’dan çok etkilenmiştir. Onun disiplinli, sert pozisyonel oyunu karışık varyasyonlardan çok taşların iyi konumlandırılmasına dayanır. Botvinnik, yayınlanmış oyunları incelikli olarak analiz edip, çalışma maçlarında kendi zayıflıklarının üstüne giderek turnuvalara hazırlanırdı. Ayrıca rakibin oyunlarını inceleyerek hazırlanmanın önemli olduğuna inanırdı. Bir satranç oyuncusunun iyi bir araştırmacı olup tahta üzerinde kendi oyun tarzını yaratması gerektiği de, Botvinnik’in derslerinde önem verdiği başka bir konudur.

Read more »

Machgielis (Max) Euwe

By |

Max Euwe (1901 – 1981)

(Dünya Şampiyonu: 1935-1937)

Machgielis Euwe 5 Mayıs 1901’de Amsterdam’da doğdu. Satranç oynamayı 4 yaşına geldiğinde ebeveyninden öğrendi. 1921 yılında Max Hollanda Şampiyonu oldu. Bu ünvanı satranç hayatı boyunca 11 kez daha alacaktır. 1923’te Euwe Amsterdam Üniversitesi Matematik Bölümü’nden çok iyi bir dereceyle mezun oldu. 1926 yılında doktorasını yaptı. Euwe aynı zamanda iyi bir boksördü ve Avrupa Amatör Boks Şampiyonası’nda ağırsıklet dalında şampiyon oldu. 1926-27 yıllarında Alekhine’le karşılaşan Euwe 2 kazanç, 5 beraberlik ve 3 kayıpla maçı kaybetti. Aynı sonucu 1928’de Bogoljubov’la oynadığı maçta aldı. Hauge’de son kez yapılan Amatör Satranç Dünya Şampiyonluğu’nu ikinci kez kazandı.

     1930-31 yıllarında Hastings’de yapılan bir turnuvada Capablanca’nın önünde birinci oldu. Daha sonra Capablanca’yla 10 oyunluk bir maç yaptı ve 8 beraberlik, 2 kayıpla maçı kaybetti. 1934’te Zürih’te birinci oldu. 1934-35’de Flohr ve Thomas’la Hastings’te birinciliği paylaştı. 1935 yılında Euwe, Alekhine’le Dünya Şampiyonluğu için karşılaştı ve herkesi şaşırtarak maçı kazandı. Bu şampiyonluğun oyunları dünya üzerindeki 23 farklı yerde yapıldı. Euwe 9 kazanç, 13 beraberlik ve 8 kayıpla beşinci Dünya Şampiyonu oldu. Bu, ertelemelerde Yardımcılardan analiz yardımı alınabilen ilk Dünya Şampiyonluğu’ydu.

     1936’da Zandvoort’ta Fine’nin ardından ikinci oldu. Aynı yıl Nottingham’da Capablanca ve Botvinnik’in ardından üçüncü oldu. Amsterdam’da Fine’yle birinciliği paylaştı. 1935-1937 arası Euwe Alekhine karşısında 5 kazanç, 3 beraberlik ve 1 kayıp elde etti. 1937’de

Alekhine’le unvan için tekrar karşılaştı. Euwe 4 kazanç, 11 beraberlik ve 10 kayıpla ünvanını Alekhine’e bıraktı. II. Dünya Savaşına kadar çeşitli başarılar elde eden Euwe, 1946’da Groningen’de Botvinnik’in ardından ikinci oldu.

     1946’da Alekhine’in ölümüyle satranç dünyasının tahtı da boşalmıştı. FIDE delegeleri   1947’de toplanarak bir sonraki unvan maçına kadar Euwe’nin şampiyon kalmasını kabul ettiler. Ancak toplantıda Rus delegeleri bulunmuyordu. Bir gün geç kalarak toplantının devamına katılan Rus delegeleri kararı yürürlükten kaldırarak yeni Dünya Şampiyonu’nu belirleyecek bir maç fikrini federasyona kabul ettirdiler. 1948 yapılan unvan maçını Botvinnik kazanarak altıncı Dünya Şampiyonu oldu. Max Euwe, Botvinnik, Smyslov, Keres, Reshevsky’nin ardından sonuncu oldu. Yalnızca 1 oyun kazanıp, 6 beraberlik ve 13 kayıpla maçı bitirdi.

     1957 yılında Bobby Fischer’le resmi olmayan bir maç oynayan Euwe ilk oyunu kazanarak ikincisinde berabere kaldı. 1970 yılında FIDE başkanlığına seçildi ve 8 yıl boyunca bu görevde kaldı. Kendi imkanlarını da kullanarak 100’ün üstünde ülkeyi gezerek bu ülkelerde satrancın gelişmesine yardım etti. Onun bu çabaları sayesinde 30 ülke FIDE’ye katıldı.

     Max Euwe 26 Kasım 1981 yılında Amsterdam’da öldü. En yüksek ELO puanı 2600 olarak hesaplandı. Resmi olarak 600’den fazla turnuva oyunu oynamış, bunda da %57’lik bir başarı oranı yakaladı.

Read more »

Alexander Alexandrowitsch Alekhine

By |

 

 

Alexander Alexadrowitsch Alekhine (1892 – 1946)

(Dünya Şampiyonu 1927-1935 ve 1937-1947)

Alexander Alexadrowitsch Alekhine 31 Ekim 1892’de Moskova’da doğdu. Zengin bir toprak sahibinin oğlu olan Alekhine satranç oynamayı 1903 gibi, Pillsbury’i bir simultane karşılaşmada yenen abisinden öğrendi. 16 yaşına geldiğinde Moskova Hukuk Fakültesi’ne girmesiyle satrançla olan ilişkisi arttı. 1908 yılında bir Rus ustası olan Blumenfeld’i 7 kazanç ve 3 kayıpla yendi. 1909’da ise Petersburg’da kazandığı bir turnuvayla Rus Ustası ünvanını aldı. 1914 yılına kadar çeşitli turnuvalarda çeşitli dereceler elde etti. Ama 22 yaşına bastığında Petersburg’da ilk büyük turnuvasını kazanarak Nimzovitch’le birinciliği paylaştı. Birkaç ay sonra yine Petersburg’da yapılan bir turnuvada Lasker ve Capablanca’nın ardından üçüncü oldu. Çar II. Nicola bu turnuvada ilk beş sırayı alan Lasker, Capablanca, Alekhine, Tarrasch ve Marshall’a “Satrancın Büyükustaları” ünvanını verdi. 1914 yılında Almanya’da yapılan bir turnuvayı birinci olarak sürdürürken I.Dünya Savaşı başladı ve turnuva yarım kaldı. Savaş tutsağı olarak alınan Alekhine, deli numarası yaparak 1914 Eylül’ünde tutsaklıktan kurtuldu. Rusya’ya geri dönerek Avusturya cephesinde Kızıl Haç’ta görev yaptı. 1915’te yaralanarak Avusturyalı’ların eline düşen Alekhine hastaneye yatırıldı. Burada ise körleme satranç yeteneğini geliştirdi. Savaştan sonra Ruslar tarafından cesurluğu nedeniyle onurlandırılan Alekhine hukuk eğitimini bitirerek Moskova Suç Araştırma Bölümü’nde göreve başladı. 1919’da Odesa’ya gittiğinde yakalandı ve casus olduğu kuşkusuyla ölüm hücresine kondu.

     1920’de Moskova’ya geri döndü ve kendinden yaşlı bir bayanla evlendi. Aynı yıl aktör olmak için bir film stüdyosunda çalışmaya başladı. İlk kez o yıl düzenlenen SSCB Şampiyonluğu’nu kazandı.

     1925’te I.Dünya Savaşı’ndan sonra ilk uluslar arası turnuva olan Baden- Baden turnuvasından birinci olarak ayrıldı. Aynı yıl Fransız vatandaşı oldu.

     Alekhine, körleme 28 simultane oyun oynayıp bunlardan 22’sini kazanıp, 3 beraberlik ve 3 yenilgi alarak bir dünya rekoru kırdı. 1926’da Euwe’yi yenerek Dünya Şampiyonası’nda Capablanca’nın rakibi oldu. Kasım 1927’de Alekhine, 6 kazanç, 25 beraberlik ve 3 kayıpla yeni Dünya Şampiyonu oldu. 1929’da Alekhine, Capablanca’nın tekrar karşılaşma isteğini reddetti ve Bogoljubov’la karşılaştı. Ünvanını 11 kazanç, 9 beraberlik ve 5 kayıpla korudu. 1930’da Satranç Olimpiyatları’nda 9 oyunun tümünü kazanarak büyük bir başarı elde etti. 1932’de New York’ta 300 kişiye simultane bir maç yaptı. 1934’te Bogoljubov’a karşı ünvanını yine korudu. 1935’te bu kez Max Euwe’yle karşılaştı ve 8 kazanç, 13 beraberlik ve 9 kayıpla ünvanını Euwe’ye bıraktı. 1936’da büyük düşüş yaşayan Alekhine, 1937’de Dünya Şampiyonluğu için tekrar Euwe ile karşılaştı ve 10 kazanç, 11 beraberlik ve 4 kayıpla yeniden tahtına kuruldu. 1946 yılında bir otel odasında ölü bulundu.

     Dünya Şampiyonası’nda 43 kazanç, 73 beraberlik ve 24 kayıpla 140 oyunda %56,8 bir başarı oranı vardır. En yüksek ELO puanı 2690 olarak hesaplanmıştır.

Read more »

José Raúl Capablanca

By |

 

Jose Raul Capablanca (1901 – 1942)

(Dünya Şampiyonu: 1921 – 1927) 

19 Kasım 1888’de Havana’da doğdu Capablanca. Satranç oynamayı 4 yaşında babasının oyunlarını izleyerek öğrendi. 1901 yılında Capablanca daha 12 yaşındayken Küba Şampiyonu Juan Corzo’yla resmi olmayan bir maç yaptı. Bu maçı 4 kazanç, 6 beraberlik ve 3 kayıpla kazandı. 1902’de Küba Şampiyonasına katıldı. Corzo’nun kazandığı bu şampiyonada, Capablanca dördüncü oldu.

     Jose, 1904’de özel bir okulda öğrenim görmek için New York’a gitti. 1906’da Columbia Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’ne girdi. Capablanca o yıllarda zamanının çoğunu Manhattan Satranç Klübü’nde geçiriyor ve zamanın Dünya Şampiyonu Emanuel Lasker’le oyunlar oynuyordu. On beş yıl sonra bu ikili, Dünya Şampiyonluğu için oynayacak ve bu karşılaşmalarda Capablanca Lasker’i yenecektir. Kimyadan daha çok satranç çalıştığı için Capablanca’nın 1908’de bursu kesildi. O da geçimini satrançla sürdürmeye çalıştı.

     1909 yılında Capablanca, Amerika Şampiyonu Frank Marshall’la oynadı. Maçı 8 kazanç, 14 beraberlik ve 1 yenilgiyle kazandı. Daha sonra simultane turuna çıktı ve 720 oyun oynadı. Bunlardan 686’sını kazandı, 20’sinde berabere kaldı ve 14’ünü kaybetti.

     1910’da New York eyaleti birincisi oldu. Jose, 1911’de ilk kez önemli bir turnuvaya katılarak birinci oldu. Bundan sonra Lasker’le Dünya Şampiyonluğu için karşılaşacaktı. Lasker maçın 30 oyunla sınırlandırılmasını ve 6 maç kazananın Dünya Şampiyonu olmasını istedi. Capablanca bu sınırlandırmaya ve diğer kurallara karşı çıktı. Bu nedenle Lasker görüşmeleri bitirerek, karşılaşmadan vazgeçti. İkilinin karşılaşma konusunda anlaşabilmeleri için aradan 10 yıl geçmesi gerekecekti.

     1913’te Havana Turnuvasında Marshall’ın ardından ikinci oldu. Marshall’la oynadığı karşılaşmayı terk etmeden önce, kendisini terk ederken görmemesi için herkesi oyun salonundan dışarı çıkartı.

1914’te Saint Petersburg turnuvasında Lasker’e kaybederek onun ardından ikinci oldu. Çar II.Nikola turnuvaya katılan dört ustaya “Büyükusta” ünvanını verdi. Dünya Şampiyonluğu için Lasker’le görüşmelerini sürdürürken I.Dünya Savaşı patlak verdi.

     Dünya Savaşı boyunca New York’ta kalan Capablanca, buradaki 1915, 1916 ve 1917 turnuvalarını kazandı. 1916 yılındaki turnuvadaChalej’e kaybettiği oyundan sonra Capablanca 8 yıl boyunca bir daha hiç yenilmeyecekti. 1918 New York Turnuvası önemli bir olaya sahne oldu. Marshall, Capablanca’ya karşı Ruy Lopez açılışında kendi adıyla anılacak ünlü Marshall Atağını hazırlamıştı.(Bu açılış hala pek çok kişi tarafından kullanılmakta.) Ama Capablanca bu oyunu kazandı.

     1920 yılında Capablanca “Satranç Kariyerim” adlı kitabını yazdı.

     Aynı yıl Lasker Dünya Şampiyonu ünvanını Capablanca’ya bıraktı. Ama herkes onların karşılaşmasını istiyordu. 25 000 dolarlık bu turnuva 15 Mart 1921’de Havana’da başladı. Capablanca maçı 4 kazanç ve 10 beraberlikle kazandı.

     1921’de “Satrancın Temel İlkeleri” ve Dünya Şampiyonluk maçı üzerine iki kitap daha yazdı. Aynı yıl aralık ayında ise evlendi.

     1922 yılındaki simultane bir maçta 102 kazanç ve 1 beraberlikle inanılmaz bir performans gösterdi. 1924’te New York’ta Lasker’in ardında ikinci oldu. 10 kazanç, 9 beraberlik ve 1 yenilgisi vardı. 8 yıldır sürdürdüğü yenilmezliği bu turnuvada sona erdi. Bu tek yenilgiyi Richard Reti karşısında aldı.

     1925 yılında Capablanca, “Chess Fever” adlı bir filmde rol aldı. Satranç dünyasının en yakışıklısı olarak kabul edilen Capablanca’nın kadınların satranca olan ilgisini arttırdığı söylenir. Bu filmin de buna yaptığı etkiyi unutmamak gerekir.

     1927’de New York Turnuvasında Alekhine’in önünde birinci oldu. Bu zamana kadar Capablanca 1914’ten bu yana oynadığı 158 turnuva oyunundan yalnızca 4’ünü kaybetmişti. Aynı yıl Alekhine’le Dünya Şampiyonluğu için karşılaştı. Kapalı kapılar ardında oynanan oyunda Capablanca 3 kazanç, 25 beraberlik ve 6 kayıpla maçı kaybetti. 34 oyunun 32’si Kabul Edilmemiş Vezir Gambiti açılışıyla oynandı. Alekhine hem Dünya Şampiyonluğu ünvanını hem de 10 000 dolarlık ödülü kazandı. 1929’da Alekhine, Capablanca’nın yeniden karşılaşma teklifini reddetti; daha zayıf olan Bogoljubov’la karşılaştı ve ünvanını korudu.Alekhine daha sonraları da Capablanca’nın karşılaşma önerilerini reddetti. İleri sürdüğü gerekçe Capablanca’nın 10 000 dolarlık bir teklifle gelmemesiydi. Ancak ekonomik kriz nedeniyle bu, Capablanca için yerine getirilmesi olanaksız bir istekti.

     1936-1937 arasında çeşitli turnuvaları kazandıktan sonra ilk eşinden boşanarak bir Rus prensesle evlendi. Daha sonra sağlık sorunları yaşayan bu eşsiz büyükusta 8 Mart 1942’de hayata gözlerini kapadı.

     53 yaşında ölen Capablanca, en kısa yaşayan Dünya Şampiyonu’ydu. Havana’da devlet töreniyle gömüldü. Dünya Şampiyonluğu oyunlarında 7 kazanç, 35 beraberlik ve 6 kaybı vardır. Oynadığı 48 oyundan 24,5 puanla başarısı %50’nin üzerindedir. 6 yıl Dünya Şampiyonu olarak kalmış ve tekrar ünvanını korumak için kendisine bir şans tanınmamıştır. Elo puanı 2725 olarak hesaplanmıştır. Capablanca 700 turnuva oyunundan %71’ini kazanmıştır. Bütün hayatı boyunca yalnızca 36 oyun kaybetmiştir.

Read more »

Emanuel Lasker

By |

Emanuel Lasker (1868 – 1941)

(Dünya Şampiyonu: 1894 – 1921)

Emanuel Lasker 24 Aralık 1868 yılında Almanya’nın şimdi Polonya sınırlarında bulunan Brandenburg kentinde doğdu. Satranç oynamayı 11 yaşına geldiğinde ağabeyi Berthold’dan öğrendi. Lasker  Alman Ustası ünvanını, 1889’da Breslau Turnuvası’nı kazandığında aldı.

     1894’te William Steinitz’le Dünya Şampiyonluğu için karşılaştı. 10 kazanç, 4 beraberlik ve 5 kayıpla Lasker 25 yaşında ikinci Dünya Şampiyonu oluyordu.

     1895’te Hastings’te Pillsbury ve Tchigorin’in ardından üçüncü oldu. Bu turnuvada Lasker tifoya yakalanmıştı. Hastings’ten sonra Satrançta Muhakeme adlı kitabını yazdı. Bu kitap Londra’da verdiği derslerden oluşuyordu. 1896’da Steinitz, Pillsbury ve Tchigorin’in katıldığı dörtlü turnuvada birinci oldu.  Aynı yıl Dünya Şampiyonluğu için Steinitz’le yine karşılaştı. 10 kazanç, 5 beraberlik ve 2 kayıpla ünvanını korudu.

     1897’de Lasker, Heidelberg Üniversitesi’ne girdi. Buradan Erlangen Üniversitesi’ne geçti ve 1902 yılında matematik dalında doktorasını tamamladı. Çalıştığı alan geometrik hesaplama ve cebirdeki ideal sayılardı. Lasker’in vektör uzayında Lasker Teoremi adlı bir teoremi de vardır. Bu matematik çalışmalarının yanında Albert Einstein’la da çok iyi arkadaştılar.

     1904’te Lasker’in Satranç Dergisi adlı bir dergi çıkarmaya başladı.

     1906’ya gelindiğinde, 10 yıllık bir aradan sonra 7. Dünya Satranç Şampiyonluğu maçı Lasker ve Marshall arasında oynandı. Lasker 8 kazanç ve 7 beraberlikle ünvanını korudu.

     1907’de Lasker Kamph (Çaba) adlı felsefi bir kitap yayımladı.

     1908 yılında Dünya Satranç Şampiyonluğu için Lasker ve Tarrasch karşılaştı. Lasker 8 kazanç, 5 beraberlik ve 3 kayıpla bir kez daha satrançta en iyinin kendisi olduğunu kanıtladı.

     1910’da Lasker ve Schlecter karşılaştı. 10. ve son oyunda Lasker Schlehter’i yenerek durumu 1 kazanç, 8 beraberlik ve 1 kayıba getirerek ünvanını zor da olsa yine korudu. Bu son 71 hamlelik oyunda Schlecter bir beraberlik elde etseydi yeni Dünya Şampiyonu olacaktı. Aslında bu maçın bir Dünya Şampiyonluğu maçı olup olmadığı daha önceden duyurulmamıştı. Ama pek çok kişi bunu bu şekilde kabul edip, Lasker’i yine Dünya Şampiyonu olarak gördü. Schlecter ise I. Dünya Savaşı’nda açlıktan öldü. Aynı yıl Lasker ünvanını 8 kazanç,3 beraberlikle Janowski’ye karşı korudu. Lasker 4 yılda 4 kez Dünya Şampiyonluğu maçı oynamıştı. 10 yıllık bir aradan sonra bu kez ünvanını 13 ay içerisinde 3 kez korudu. Bundan sonraki Dünya Şampiyonluğu maçı için yine bir 10 yıl geçmesi gerekecekti.

     1914 yılında Saint Petersburg Turnuvası’nda Lasker 1/2 puanla Capablanca’nın önünde turnuvayı kazandı. Bu turnuvadan sonra Lasker Dünya Şampiyonluğu için Rubinstein’la  karşılaşacakken I.Dünya Savaşı patlak verdi ve bu oyun oynanamadı. Diğer yandan Capablanca’da  Lasker’le karşılaşmak istiyordu ve Lasker-Rubinstein maçının galibiyle oynamayı bekliyordu.

     1920 yılında Lasker ünvanını hiçbir oyun oynamadan Capablanca’ya bıraktı. Ama bu ikilinin karşılaşması için Lasker’e 11 000 dolar önerildi. Böylece 1921 yılında bu ikili Dünya Şampiyonluğu için karşılaştı. Lasker 53, Capablanca 32 yaşındaydı.  Lasker bu maçı hiçbir oyun kazanamayarak 10 beraberlik ve 4 kayıpla kaybetti. Böylece 27 yıl 337 gün boyunca taşıdığı ünvanı Capablanca’ya bırakmış oldu.

     1924 yılında New York Turnuvası’nda Lasker, Capablanca ve Alekhine’nin önünde birinciliği aldı. Lasker 1895- 1924 yılları arası 10 büyük turnuvaya katılmış, bunların 8’ini kazanmış, birinde ikinci diğerindeyse üçüncü olmuştu.

     1927 yılında Berlin’e dönen Lasker, briç ve go oynamaya başladı. Briç Olimpiyatları’nda Almanya takımının başında yer aldı. 1933 yılındaysa Yahudi olduğu gerekçesiyle Almanya’dan sınır dışı edildi. New York’a taşınarak satranç ve briç öğretti. Bu yıllardaki bir başka uğraşıysa felsefe ve geleceğin toplumu üzerine araştırmalar yapmaktı.

     Lasker 11 Ocak 1941 yılında yaşama veda etti. Ünvanını 26 yılda 7 kez korudu. Hesaplanan en yüksek Elo puanı 2720’dir. Dünya Şampiyonluğu maçlarında 52 kazanç, 44 beraberlik ve 16 kayıpla %74’lük bir başarı yakalamıştı.

 

Read more »

William Steinitz

By |

 

Wilhelm Steinitz (1836 – 1900)

 

(Dünya Şampiyonu : 1886 – 1894)

 

William Steinitz 1836 yılında Prag, Bohemya’da doğdu. Doğum günü kesin olarak bilinmiyor. Bir hayli küçük doğan Steinitz’in boyu 150 cm’yi geçmedi.

Steinitz, satranç oynamayı 1848 yılında bir arkadaşından öğrendi. Ne var ki Viyana’ya gidene değin bunu ciddi bir uğraş olarak görmedi. 1856 yılında gazeteci olmak amacıyla Viyana’ya geldi. Viyana Politeknik’te matematik okumaya başladı. Ancak yetersiz burs ve sağlık sorunları yüzünden okulu bıraktı. Bundan sonra Café Romer’de satranç oynamaya başladı. Rakiplerine karşı genelde gözü kapalı olarak oynuyordu. Başarı grafiği hızla yükseldi. 1859’da Viyana Şampiyonası’nda üçüncü, aynı şampiyonada 1860’ta ikinci ve 1861’de birinci oldu. Birincilik ödülü yalnızca bir çantaydı.

Steinitz 1862 yılında Londra’ya taşındı. 1862 baharında Londra Turnuvası’na katıldı. Bu katıldığı uluslar arası ilk turnuvaydı ve 8 kazanç, 5 kayıpla altıncı oldu. Bu turnuvada beraberlikler sayılmıyordu. Bu turnuvadan sonra Steinitz, oyunu kaybetse de 31 yıl boyunca hiçbir maç kaybetmedi. 1862 yılının sonbaharında düzenlenen Londra Turnuvası’nı 7-0’lık bir başarıyla birinci olarak tamamladı. 1862-1867 yılları arası Blackburne, Anderssen ve Bird gibi birçok ünlü oyuncuları yendi. 1866 yılında Anderssen’le yaptığı karşılaşmada ilk kez saat kullanıldı. Kullanılan saatler kum saatiydi ve oyunulara 20 hamle için 2 saat verilmişti. 1867’de İskoçya’da yapılan Dundee Turnuvası’nda ikinci oldu. Bu turnuva beraberliklerin tekrar oynanmayıp yarım puan sayıldığı ilk turnuvadır.

Daha sonraki yıllarda da birçok turnuvaya katılan Steinitz birçok birincilikler aldı. Pek çok yeri gezerek simultane maçlar verdi. The Field adlı gazetenin satranç köşesini yazmaya başladı. Cambridge Üniversitesi’nde satranç dersleri vermeye başladı. Winston Churchill’in babası da Steinitz’in öğrencilerindendir. 1873’te bugünde hala sürüp giden Cambridge-Oxford karşılaşmasının düzenlenmesine yardımcı oldu.

1876 yılında Blackburne’le karşılaştı. Bu maçı 7 kazançla kazandı. Bu karşılaşmalar seyircilerin para vererek izledikleri ilk satranç karşılaşmalarıydı. Aynı yıl III. Napolyon’un sahip olduğu Londra Figaro gazetesinde satranç köşesini yazmaya başladı.

1883 yılında Londra’da Steinitz, Zukertort’un ardından ikinci oldu. Bu turnuvada ilk kez ikili satranç saatleri kullanılmıştır. Aynı yıl ABD’ne göçerek oranın vatandaşı oldu ve aslında Wilhelm olan ilk adını William olarak değiştirdi. 1883 yılında ki turnuvada birinci olan Zukertort bu başarısından dolayı en iyi oyuncunun kendisi olduğunu ileri sürüyordu. Bunu belirlemek için Steinitz Zukertort’a bir maç teklif etti. İki oyuncu ilk 10 kazanca ulaşanın Dünya Şampiyonu olacağı konusunda anlaştı. Maçlar New York, St. Louis ve New Orleans’da oynanacaktı. New York’taki oyunlardan 4-1 yenik ayrılan Steinitz, St. Louis’te biraz daha toparlanarak 3 kazanç ve 1 beraberlikle durumu eşitledi. New Orleans’da ise 6 kazanç, 4 beraberlik ve 1 kayıpla 20 yıldır Dünya Şampiyonu olarak görüldüğü ünvanı resmileşti. 1888 yılında ünvanını Tchigorin’e karşı 10 kazanç, 1 beraberlik ve 6 kayıpla korudu. Turnuvalarda Tchigorin’e karşı kaybetse de ünvanını ona karşı iki kez daha koruyacaktı.

1894’te ise ünvanını Lasker’e devretti. Maç 5 kazanç, 4 beraberlik ve 10 kayıpla bitti. Steinitz resmi Dünya Şampiyonluğu ünvanını 8, resmi olmayan ünvanını 28 yıl boyunca korumuştur. Steinitz 58 yıl ve 10 günle en yaşlı Dünya Şampiyonu’dur. Daha sonra çeşitli turnuvalarda başarılar elde ettiyse de sağlık sorunları yüzünden başarısı gitgide düştü. 1900’de karısı onu akıl hastanesine kapattı. Aynı yıl içinde beş parasız olarak öldü.

Steinitz’in Elo puanı 2650 olarak hesaplanmıştır. Dünya Şampiyonası oyunlarında 43 kazanç, 29 beraberlik ve 43 kayıp elde etmiştir. 400’ün üzerinde maç ve turnuva oyunu oynamış ve bunların %64’ünü kazanmıştır.

Read more »

Satrancın Esasları

By |

Satrançta ilerlemek isteyen kişiler binlerce satranç kitabındaki bilgilerden, deneylerden, oyunlardan yararlanmak zorundadır. Bu, yeni yetişenler için olduğu kadar, usta satrançcılar için de geçerlidir.

Elinizdeki kitap bunların en iyilerinden biridir. En önemli özelliği geçen zaman içinde yeniliğinden hiçbir şey kaybetmemiş olmasıdır. Dünya dillerinden çoğuna çevrilmiş ve bazı ülkelerde defalarca basılmıştır.

Eski dünya satranç birincilerinden Capablanca`nın bu eseri yeni başlayanlardan usta oyunculara kadar, her düzeydeki satrançcıya birşeyler öğretebilecek niteliktedir.

Dili: Türkçe

Read more »