Van’ın Bahçesaray ilçesinde 7′den 70′e herkes satranç tutkunu. Şehrin meydanında toplanan vatandaşlar her gün mini satranç turnuvası düzenliyor. ”İlim irfan yuvası” olarak adlandırılan ve kar nedeniyle yılın 8 ayı yolu trafiğe kapalı kaldığı için ”Saklışehir” diye adlandırılan Bahçesaray tam anlamıyla bir satranç merkezi. Kahvehanesi bulunmayan ilçede vatandaşlar boş zamanlarını satranç oynayarak değerlendiriyor. Satranç aşkı öyle ilerlemiş ki, bir kısım esnaf, günlük düzenlenen turnuvalara katılmak için iş yerlerini dahi kapatıyor.
Bahçesaray’a satranç turnuvalarını izlemek için gelen Türkiye Satranç Federasyonu Harran Bölge Temsilcisi Hacı Yılmaz, Bahçesaray’ın Satranç Federasyonu açısından çok önemli bir ilçe olduğunu belirterek şunları söyledi: ”Bunun sebebi, burada 7′den 70′e herkes satranç biliyor. Türkiye’de böyle ikinci bir ilçe yok. Buradaki insanlar, kış aylarında şehirle irtibatının az olması sebebiyle uzun kış gecelerinde yıllardan beri satranç oynamışlar. Biz de federasyon olarak birkaç yıl önce buraya geldik, bir merkez açtık. Geçen yıl düzenlediğimiz bir turnuvaya yüzlerce kişi başvurdu. Biz, ancak 52 masa kurabildik” dedi.
Bahçesaray’da 4 yıl önce çevre illerden gelen katılımcıların da yarıştığı satranç turnuvasının bayanlar kategorisi birincisi, Bahçesaraylı olan AK Parti Van Milletvekili Gülşen Orhan ise Bahçesaray’da bulunduğu zamanlarda mutlaka vatandaşlarla satranç oynadığını kaydetti. Bahçesaraylıların satranca adeta ”aşık” olduğunu ifade eden Orhan şunları söyledi: ”Bahçesaray bir satranç merkezidir.
Bahçesaray aslında 1900′lü yılların başına kadar bir ilim irfan yuvasıymış. Burada büyükten küçüğe herkes tarafından yaygın bir şekilde satranç oynanırdı. Yaklaşık 15 yıldır festivallerle bu alışkanlığı yeniden geliştiriyoruz. Gerçekleştirdiğimiz ‘Bahçesaray Şampiyonunu Arıyor’ başlıklı turnuvalarda bayanlar, erkekler, yaşlılar, gençler ve karma kategorilerinde ilçe halkı yarışıyor. Birinci gelenlere çeşitli hediyeler veriliyor.” Satrancın bir beyin jimnastiği olduğunu, beyhude bir oyun olmadığını vurgulayan Orhan, eskiden medrese eğitimi görülen yerlerde de santranca icazet verildiğini ifade etti.
Bahçesaraylı 9 yaşındaki Mizgin Yayla ise, boş zamanlarında ilçe meydanındaki piknik alanında satranç oynadıklarını belirterek, büyükleri izleyerek satrancı öğrendiğini söyledi. Bahçesaray’da ilköğretim 5. sınıfta okuyan Muhammed Baytar, satranca meraklı olduğunu belirterek, dedesini izleyerek satranç oynamayı öğrendiğini ifade etti. Baytar, satranç oynarken çok heyecanlandığını belirterek, ”çok heyecanlı bir oyun;top oynamaktan daha güzel, okulda da arkadaşlarla, evde de kardeşlerimle oynuyorum” dedi.