Archive For The “Orta Seviye” Category
Bazı temel prensipler aşağıda belirtilmiştir. Bunlar mutlak kurallar olmayıp herhangi bir anda işinizi kolaylaştırabilecek genellemelerdir.
* Her iki tarafta da piyon içeren açık konumlarda filler çifti önemli, hatta çoğunlukla kesin üstünlük oluşturmaktadır.
* Piyonlar arasındaki kopukluk zayıflık yaratır.
* Diğer piyonlar tarafından korunamayan “izole” bir piyon, çoğunlukla zayıftır.
* İzole piyona sahip oyuncu bu piyonun ileri doğru sürülmesi fırsatından her zaman yararlanmalıdır.
*İzole piyona karşı oynayan taraf partiyi basitleştirmek ve elverişli bir oyun sonuna yöneltmek için çabalamalıdır.
* Piyonlarınızdan adacıklar meydana gelmemesine çalışın.
* Oyun ortasında şah kanadındaki piyonlar, ancak belli tehditlerin (özellikle rakip şaha karşı) oluşturulması için iyi olanaklar mevcut olduğu takdirde, ilerletilmelidir.
* Hareket yeteneğini kısmen ya da tamamen kaybeden bir piyon zayıftır.
* Kalelerin en güçlü olduğu yer 7. yataydır.
* Açık hatlar büyük avantaj sağlar.
* Merkez çıkmanız gereken basamaktır.
* Kapalı pozisyonlarda ve tek kanatta piyon bulunması halinde at, file tercih edilir.
* Oyun tek kanatta oynanıyorsa (tek kanatta piyon), at filden güçlüdür.
* Piyonları kendi renginde ise fil kötüdür.
* Filler oyun sonlarında bir kanattan öteki kanada tek hamlede gittiklerinden oldukça güçlüdür.
* Genelde açık olan kanatlarda veya her iki kanatta piyon bulunması halinde fil, ata tercih edilir.
Taraflardan birinin oyunu kazanmak veya berabere yapmak zorunda olduğu, dizili (kompoze edilmiş) oyunsonu durumdur. Etütler problemlerin aksine pratikte çıkabilecek konumlarla ilgilenir.
Birçok ünlü satranç ustası Dr. E. Lasker ve M. Euwe başta olmak üzere etütlerle ilgilenmişlerdir.
Aşağıda ilginç bir etüt vardır.
1.c7 Öyle geliyor ki buna karşı savunma yoktur. Fakat 1…Ab7! den sonra beyazlar pat yüzünden vezir çıkamazlar.
O zaman 2.c8 K! .Ancak 2…Aa5‘ten sonra beyazlar nasıl kazanacaklar?
Beyazlar zarif bir manevra yaparlar.
3.Kc5! Ab7 4.Kc6 mat.
Şiş açmaza benzemekle birlikte, kuvvetli olan taşın (şah, vezir, kale) önde olmasıyla ayrılır.
Şekilde beyaz siyah veziri tehdit etmektedir. Vezir kaçtığı anda siyah kale alınabilecektir.
Beyaz siyah veziri alabilir.
Beyaz Kh7+ ile siyah veziri alabilir.
Savunmanın yok edilmesi sayesinde, savunduğu taş korumasız bıraktırılabilir.
Diyagramda siyah veziri c6‘da bulunan at korumaktadır. Fil ile at alındığı takdirde vezir korumasız kalacak ve alınabilecektir.
1…Fxf4+ (At yok ediliyor) ve 2.gxf4 sonrasında siyah 2… Re2+ 3.Kd1 Rxa2 ile veziri ve maçı kazanıyor.
Saptırma, bir taşın koruma görevini bir şekilde sekteye uğratmaktır.
Beyaz 1.Kg7+ siyah şah saptırılıyor. 1…Şxg7 2.Vxe7+ kazanç.
1. Fxf7+ 1…Şxf7 2.Vxd8 kazanç
Cezbetme, kazanç sağlamak amacıyla bir taşı belirli bir noktaya oynamaya zorunlu bırakılmasıdır.
1.Vd8+ 1…Şxd8 2.Fg5 Şe8 3.Kd8# ( 2…Şc7 3.Fd8#)
Bazen bir taş birden fazla taşı savunmak zorunda kalır. Bu durumda bazen savunma yetersiz kalır..
Aşağıdaki diyagramda siyah kaleye aşırı bir yükleme yapılmış. Beyaz bu durumdan nasıl yararlanır ?
1.Fxd3 ve 1…Kxd3 sonrasında 2.Kxb7
Diagramda siyah fil açmazdadır, yani herhangi bir hamle yapamaz.
Yukarıdaki diyagramda at oynadığı takdirde siyah vezir kaybedilir. Aynı zamanda beyazın atıda açmazdadır.
Herhangi bir durumdaki taşın hareketiyle gizli durumdaki tehlikenin ortaya çıkmasıdır.
Şah d2 oynar ve vezir tehdidi açığa çıkar.
Aşağıdaki diyagramda beyaz siyah veziri nasıl kazanabilir?
Fxh7+.
16…Şxh7 sonrasında 17.Vxd4 ve amaca ulaşılmıştır.
Aşağıdaki diyagramda siyah nasıl oynar?
Siyah d4 oynar ve hem veziri piyon ile tehdit eder hem de fil ile şah çeker.
Beyaz Atı oynadığı anda ‘açarak şah’ çeker. Eğer Ab6 oynarsa aynı zamanda çifte şah çekmiş olur, Af8 veya Af6 oynadığında ise siyah veziri alır.
Kombinezonlar
Taraflardan birine durum üstünlüğü, taş kazancı veya mat şeklinde bir avantaj sağlayan zorunlu hamleler dizisine denir.
‘Bir çok satranççı, karışık bir kombinezonu ustaların dehasından ve sezgisinden ileri geldiğini belirtmeye hazırdır. Mutlaka yaraatıcı hayal gücünü kanıtlamak bir kombinezon yapmak için zoruludur, fakat, bu koşullardan biridir ve en önemlisi de değildir. Bunun yanında, durumun özelliklerinin ve stratejik belirtilerin bilgisi gelir.’ Pachman
‘En önemlisi kombinezon olanaklarının işaretlerini tanımaktır.’
‘Satranççının gücünü ölçmeye yarayan etkenler ne kadar çok olursa olsun (örneğin teorik bilgiler, durum muhakemesi güç durumlarda soğukkanlılık v.b) itiraf etmeliyim ki, gene de sonunda başlıca rolü oynayan kombinezon yeteneğidir.’ Tartakover, 1936
Çatal:
Rakibin iki taşına birden saldırmaya denir.
Yukarıdaki diyagramda beyaz şah ve kaleye aynı anda saldırmaktadır. Şah kaçtığında kaleyi alabilecektir.
Fil, kale ve vezire aynı anda saldırmaktadır.